Terminologie 3D-oriëntatie

Oriëntatietermen bij het bestuderen van 2-D en 3-D structuren in de biologie

Oriëntatietermen, afgeleid uit het Grieks of het Latijn, worden gebruikt om de positie van de ene structuur ten opzichte van de andere in een organisme aan te geven en om bepaalde snijvlakken in de anatomie aan te duiden. Zie hieronder overzichtstabellen met de belangrijkste begrippen (belangrijkste bron: handleidingen van docent François van Herp)

[anterior,
 
Oriëntatietermen bij de anatomie
van dieren en mens: aanwijzingen voor de richting
BegripUitleg en voorbeeld
AnteriorRichting voorkantNaar de voorpoten toe bij een kat
BilateraalAan twee kanten
Ledematen zijn bilateraal aangelegd
CaudaalRichting staart
De maag ligt caudaal t.o.v. de longen
CraniaalRichting hoofd
Het hart ligt craniaal t.o.v. de lever
DistaalRichting uiteinde van de structuur
De elleboog ligt distaal t.o.v. de schouder
DorsaalRichting rugzijde
De wervelkolom ligt dorsaal t.o.v. de slokdarm en de luchtpijp
InferiorRichting onderkant
De Musculus rectus inferior:, dwz de onderste rechte oogspier, als tegenstelling tot de Musculus rectus superior, de bovenste rechte oogspier
LateraalRichting zijkant
De longen liggen lateraal tov het borstbeen
MediaalRichting middenlijn (mediaan)
Het oog ligt meer mediaan dan het oor
PosteriorRichting achterkant
De Musculus tibialis posterior is de achterste scheenbeenspier
ProximaalRichting begin van de structuur
De elleboog ligt proximaal t.o.v. de pols
RadiaalMet gelijke delen rond een centrale lichaamsas gerangschikt
De armen van een zeester zijn radiaal aangelegd; ze vertonen een radiale symmetrie in hun bouwplan
RostraalRichting neus of mond
De neus ligt rostraal ten opzichte van het achterhoofd
SuperiorRichting bovenkant
De Musculus rectus superior, de bovenste rechte oogspier, als tegenstelling tot deMusculus rectus inferior:, de onderste rechte oogspier
UnilateraalAan één kant
De neus is unilateraal aangelegd
VentraalRichting buikzijde
Het borstbeen ligt ventraal t.o.v. het hart


 

 
[ned]
Vlakken van doorsneden
Doorsnedes bij dieren/mensVerdeelt het organisme in
Coronaal/frontaaleen dorsaal en ventraal deel aan elke zijde
Sagittaal / lengtelinker- en rechterzijde. (Mediane doorsnede wanneer precies door het midden)
Transversaaleen caudaal en craniaal deel
Doorsnedes bij planten
in hout
Verdeelt het organisme
Dwarsloodrecht op de lengte-as (zie afbeelding)
Longitudinaalvolgens de lengte-as
Radiaalvolgens de stralen (zie afbeelding)
Tangentiaalevenwijdig aan de longitudinale doorsnede (zie afbeelding)

transversale,
Boomstam: dwars, radiaal en tangentiaal vlak

http://www.vcbio.science.ru.nl/3d-orientation/print/

laatst aangepast: 14 jul 2017